Visa en verblijfsvergunningen
Pensioneren in Portugal is een relatief eenvoudig proces als je vanuit een EU-lidstaat het land wil binnenkomen en er wil verblijven. Je mag tot drie maanden in het land blijven. Na deze periode kun je in een regionaal kantoor je registratiecertificaat aanvragen, waarmee je verblijfsrecht in Portugal wordt geformaliseerd. Deze aanvraag kost € 15,- en je hebt alleen een ID-bewijs en een bewijs van voldoende inkomsten nodig.
Ook inwoners van de VS kunnen rekenen op een gestroomlijnd proces: zij kunnen, op vertoon van bewijs van inkomsten gebaseerd op een minimale waarde van $ 1.070,- per maand gedurende hun hele verblijf, een 120-dagen-visum aanvragen in Portugal. Heb je het er goed naar je zin en wil je graag blijven? Dan kun je ook een eenjarige verblijfsvergunning aanvragen. Na dit eerste jaar kun je de vergunning nog twee jaar op rij verlengen met een geldigheidsduur van twee jaar. Na vijf jaar kun je een permanente verblijfsvergunning aanvragen.
Andere mogelijkheden voor mensen buiten de VS en de EU (waar ook Britse burgers onder vallen sinds de Brexit) vereisen iets meer moeite, maar met wat meer voorbereidingstijd is het nog steeds mogelijk om een Portugese verblijfsvergunning te bemachtigen.
Afhankelijk van je financiële situatie kun je in aanmerking komen voor het Portugese gouden visum, dat alleen beschikbaar is voor niet-EU-burgers.
Wanneer je een minimaal bedrag hebt geïnvesteerd in het land, geeft het gouden visum recht op verblijf in Portugal. Deze investering kan verschillende vormen aannemen. De meest gekozen manier is om vastgoed te kopen met een minimale waarde van € 500.000,-. Als je vastgoed koopt dat gerenoveerd gaat worden, minstens 30 jaar geleden gebouwd is en gelegen is in stedelijk regeneratiegebied, geldt een lagere minimale aankoopwaarde van € 350.000,-.
Deze regeling is onlangs gewijzigd, waardoor sommige populaire gebieden met een hoge bevolkingsdichtheid (waaronder Lissabon, Porto en delen van de Algarve) sinds 1 januari 2022 niet meer meetellen voor verblijfsrecht op basis van investering. Ook zijn een aantal van de financiële drempelwaarden verhoogd. Toch blijft dit een rendabele aanpak als je hier de middelen voor hebt, zeker omdat bepaalde gebieden in de gewilde Algarveregio nog wel in aanmerking komen voor de regeling.
De kosten voor de aanvraag zelf bedragen iets minder dan € 6.000,-. Verdere verlengkosten en juridische kosten die je moet betalen, zijn afhankelijk van het type investering. Je kunt de aanvraag ook uitbreiden naar je huwelijkspartner of andere gezinsleden die hiervoor in aanmerking komen. Het visum is in eerste instantie één jaar geldig. Vanaf dat punt kun je het jaarlijks verlengen, mits je je investering aanhoudt.
Ook met een D7-visum en verblijfsvergunning, ook wel een visum voor passief inkomen genoemd, kun je verblijfsrecht verkrijgen in Portugal. Omdat onder passief inkomen ook je pensioen valt, wordt dit type visum vaak gekozen door mensen die in Portugal willen pensioneren.
Het proces bestaat uit twee stappen. Eerst vraag je het visum aan, dat je vier maanden de tijd geeft om een verblijfsvergunning aan te vragen (deze aanvraag dient in Portugal te worden ingediend). Hiervoor is geen investering nodig, en de aanvraagkosten liggen aanzienlijk lager dan voor het gouden visum. Je moet echter nog steeds de relevante documenten overleggen en aan verschillende eisen voldoen, waaronder een jaarlijks inkomen dat momenteel minimaal € 8.460,- moet bedragen voor de aanvrager, plus 50% voor een eventuele huwelijkspartner.
Met al deze opties kun je onbeperkt binnen het Europese Schengengebied reizen, en na vijf jaar kun je permanent burgerschap aanvragen in Portugal.
Hoeveel geld heb je nodig om te pensioneren in Portugal?
Portugal is niet alleen een aantrekkelijke bestemming, maar ook een land waar je voordelig kunt wonen, en wordt dan ook regelmatig genoemd als een van de vijf beste landen om te pensioneren. Het leven is er niet spotgoedkoop, maar toch zo'n 30% betaalbaarder dan in het Verenigd Koninkrijk. Afhankelijk van waar je gaat wonen kun je rekenen op zeer betaalbare kosten voor levensonderhoud: tussen de € 1.500,- en € 2.200,- per maand, inclusief accommodatie, eten, drinken, horeca en nutsvoorzieningen. Wil je het bruisende stadsleven ervaren in Lissabon? Dan liggen de kosten vanzelfsprekend wat hoger.
Toegang tot je pensioen in het VK
Als je pensioenregeling het toelaat, kan het financieel een slimme keuze zijn om voordat je naar Portugal verhuist tot 25% van je pensioen belastingvrij op te nemen. Hoewel het verstandig is om het belastingvoordeel af te wegen tegen de implicaties voor je investering, is deze optie zeker het overwegen waard en misschien niet meer beschikbaar zodra je een officiële inwoner bent van Portugal.
Wil je je pensioenpotje meeverhuizen naar Portugal? Kijk dan eens naar de mogelijkheid van een QROPS (een Qualifying Recognised Overseas Pension Scheme). Via deze pensioenregeling voor het buitenland kun je je pensioen vanuit het VK overzetten zonder belastingboete. Op dit moment zijn er geen goedgekeurde QROPS-regelingen beschikbaar in Portugal, wat betekent dat je een regeling zou moeten vinden in een andere EU-/EER-lidstaat om een boete te vermijden.
Hoewel de Britse overheid hier sinds de Brexit nog geen uitspraken over heeft gedaan, kan deze regeling in de toekomst zomaar worden aangepast. Dit zou kunnen betekenen dat er een overboekingstarief van 25% voor het buitenland wordt ingevoerd over alle QROPS binnen de EU.
Besluit je je pensioen niet mee te verhuizen? Dan is het goed om erbij stil te staan dat de Non-Habitual Resident-regeling, die recht geeft op een belastingvrije periode gedurende tien jaar voor alle inkomsten uit het buitenland (waar voorheen ook pensioen onder viel), in 2020 is aangepast met de invoering van 10% belasting over pensioeninkomsten. Ook is het verstandig om rekening te houden met wisselkoersen en valuta wanneer je pensioen wil opnemen voor gebruik in Portugal.
Gezondheidszorg
Via de SNS (Serviço Nacional de Saúde), de nationale gezondheidszorg in Portugal, kunnen inwoners kosteloos gebruikmaken van de meeste medische zorgvoorzieningen. Niet-essentiële zorg wordt gesubsidieerd en is beschikbaar tegen een kleine aanvullende bijdrage.
Als EU-burger of Britse burger heb je als tijdelijke oplossing gedurende 90 dagen recht op gratis noodzakelijke medische zorg via een Europese Ziekteverzekeringskaart (EZVK) of een UK GHIC (Global Health Insurance Card).
Is je pensioen afkomstig van het VK of een ander land binnen de EU, dan kan het voor jou mogelijk zijn om je via een S1-formulier in te schrijven voor gezondheidszorg in Portugal. Hiermee heb je in principe dezelfde toegang tot gezondheidszorg als Portugese burgers.
Als je afkomstig bent van buiten het VK en buiten de EU, heb je een zorgverzekering nodig. Het bewijs hiervan moet je kunnen overleggen tijdens je visumaanvraag. Zelfs als je via de S1 gedekt bent, kan het de moeite waard zijn om deze optie te overwegen. Met een zorgverzekering kun je op snellere en betere zorg rekenen en ben je gedekt voor verschillende procedures die niet zijn inbegrepen in de gratis gezondheidszorg. Hoewel sommige zorgverzekeraars een leeftijdsgrens hanteren van 55 jaar, zijn er verschillende lokale aanbieders die ook aanvragers met een hogere leeftijd accepteren.
Belasting, testament en erfenis
In Portugal worden in principe alle inkomsten op progressieve wijze belast. Wanneer je echter inwoner wordt voor de belasting (als je in een periode van 12 maanden minstens 183 dagen in Portugal hebt gewoond), kun je gebruikmaken van de Non-Habitual Resident-regeling. Deze regeling geeft recht op belastingvrijstelling voor de meeste vormen van buitenlandse inkomsten en op een belastingpercentage van 10% over je pensioen in het buitenland.
Wanneer je vermogen hebt in meerdere landen, loont het zeker de moeite om je testament door een professional te laten controleren om er zeker van te zijn dat alles in orde is. Het Portugees burgerlijk recht schrijft voor dat de wetten van het thuisland van toepassing zijn op je erfenis, hoewel je in je testament kunt specificeren onder welk recht je wil dat het valt.
Het erfrecht in Portugal is relatief eenvoudig. Hoewel er in Portugal geen erfbelasting wordt geheven over vastgoed, dienen er wel zegelkosten te worden betaald van 10% (in principe geldt dit niet voor huwelijkspartners of erfgenamen in rechte opgaande of neergaande lijn).
Samengevat
Wonen in Portugal kent vele voordelen: het warme klimaat, de prachtige natuur en de rijke cultuur alleen al zijn genoeg redenen om hier met volle teugen van je pensioen te genieten. Ook gezien de relatief lage kosten voor levensonderhoud, het betrouwbare, geavanceerde en stabiele zorgstelsel en de verschillende belastingvoordelen is verhuizen naar Portugal voor veel gepensioneerden een goede keuze. Hoewel er de afgelopen jaren het een en ander is veranderd met betrekking tot belasting, visa en pensioenregelingen, is er nog steeds veel voor te zeggen om de benodigde administratie voor lief te nemen en je droom van pensioneren in Portugal waar te maken.